กินผักหวานบ้านที่กาญจนบุรี

เมนูแรกที่ฉันได้ลิ้มรสผักหวานก็คือ “แกงลาวผักหวานไข่มดแดง” โอ้โห! ผักอะไรเนี่ย ยอดเล็กๆ ใบเรียวๆ สีเขียวสด เวลาเคี้ยวอยู่ในปากมันช่างกรุบๆ ได้รสชาติที่ซึมซับน้ำแกงที่ใส่ปลาร้า..และเครื่องเคราสมุนไพรรสจัดจ้านแต่ก็สุดกลมกล่อม ไข่มดแดงก็มันๆ ตัดกันกับความเผ็ดร้อนได้เป็นอย่างดี….นับตั้งแต่นั้น ฉันก็มีผักหวานอยู่ในใจยามเปิดเมนูตามร้านอาหารตลอดมา และล่าสุด ที่ขับรถไปเที่ยวกาญจนบุรีกับเพื่อนๆ ในแกงค์ euroclubrace เมื่อเดือนมกราคม 2553 ก็เลยตั้งใจเต็มที่ที่จะไปลิ้มลองเมนูเด็ดที่ร้าน “ครัวผักหวานบ้าน”ไร่นฤบดินทร์ ซึ่งอยู่บนเส้นทางไปน้ำตกไทรโยค…

เรื่อง:สายสวรรค์ ขยันยิ่ง

ภาพ: อิศเรศ จันทรวดี

ฉันเพิ่งรู้จัก “ผักหวาน” มาไม่นาน ถึงจะหลายปีแล้วแต่ก็แน่ใจว่าไม่ถึง 10 ปี ทั้งที่เป็นผักไทยๆ เรานี่เอง แม้ผักหวานจะไม่ได้หวานเจี๊ยบอย่างที่ชื่อของมันชวนให้คิด แต่ก็เป็นหนึ่งในบรรดาผักที่ไม่มีความขมหรือรสเข้ม เหม็นเขียวเหมือนกับผักใบเขียวชนิดอื่นๆเลยแม้แต่น้อย

ด้วยความที่ชอบกินอาหารพื้นบ้านภาคอีสานมากๆ เมนูแรกที่ฉันได้ลิ้มรสผักหวานก็คือ “แกงลาวผักหวานไข่มดแดง” โอ้โห! ผักอะไรเนี่ย ยอดเล็กๆ ใบเรียวๆ สีเขียวสด เวลาเคี้ยวอยู่ในปากมันช่างกรุบๆ ได้รสชาติที่ซึมซับน้ำแกงที่ใส่ปลาร้า..และเครื่องเคราสมุนไพรรสจัดจ้านแต่ก็สุดกลมกล่อม ไข่มดแดงก็มันๆ ตัดกันกับความเผ็ดร้อนได้เป็นอย่างดี….นับตั้งแต่นั้น ฉันก็มีผักหวานอยู่ในใจยามเปิดเมนูตามร้านอาหารตลอดมา

          จากผักหวานในแกงอีสานสุดแซ่บ ต่อมาก็ได้ลิ้มลองผักหวานที่นำมาใส่แกงเลียง และปรุงแบบอื่นๆ ดูบ้าง ไม่ว่าจะเป็นผักหวานผัดไข่ ผักหวานผัดน้ำมันหอย หรือผักหวานทอดน้ำปลาซึ่งล้วนแล้วแต่ส่งเสริมรสชาติและความกรุบกรอบตามธรรมชาติของมันยิ่งนัก

          และล่าสุด ที่ขับรถไปเที่ยวกาญจนบุรีกับเพื่อนๆ ในแกงค์ euroclubrace เมื่อเดือนมกราคม 2553 ก็เลยตั้งใจเต็มที่ที่จะไปลิ้มลองเมนูเด็ดที่ร้าน “ครัวผักหวานบ้าน”ไร่นฤบดินทร์ ซึ่งอยู่บนเส้นทางไปน้ำตกไทรโยค…

มื้อนี้ไม่ผิดหวังเลยค่ะ แม้จะต้องหิ้วท้องเดินทางไปไกลสักหน่อย และเวลาก็ล่วงเลยไปถึงบ่ายโมงแล้ว เพราะทันทีที่สั่งอาหาร ก็มีผักหวานๆๆๆๆๆ สารพัดเมนูให้เลือกสะใจ

    เมื่อเป็นลูกค้าหน้าใหม่ ไม่รู้ว่าจะสั่งอะไรดี ก็เลยหันไปดูกรอบรูปที่แขวนอยู่ตามเสาในร้าน ซึ่งเขาตัดหนังสือพิมพ์และหน้านิตยสารที่มีคอลัมนิสต์นักชิมชื่อดังทั้งหลาย แวะเวียนมาชิม และเขียนแนะนำเอาไว้หลายโอกาส ไม่ต้องคิดมากค่ะ สั่งตามเขาเลย

          สักพักเมนูเด็ดของร้านก็ทยอยมาวางตรงหน้า ทั้ง “ส้มตำผักหวาน” “ทอดมันปลากรายผักหวาน” “ฉู่ฉี่ปลาเนื้ออ่อน” และอีกอย่างหนึ่งเป็น “ต้มยำเห็ดโคน” รสสุดแซ่บและเห็ดโคนเมืองกาญจน์นี่ต้องยอมรับเขาเลยนะว่าเป็นเห็ดดอกใหญ่เต็มปากเต็มคำและเนื้อเหนียวนุ่มขย้ำได้ไม่รู้เบื่อจนหมดเกลี้ยงไปอย่างงรวดเร็ว !!!

      พูดถึงผักหวานที่ฉันปลาบปลื้มนี่ไม่ใช่มีดีแค่ความอร่อยนะคะ แต่มีคุณค่าทางโภชนาการ เพราะผักหวานประกอบด้วย ฟอสฟอรัส แคลเซียม ธาตุเหล็ก วิตามินเอ วิตามินบี1 วิตามินบี2 ไนอาซิน วิตามินซี ไขมัน โปรตีน คาร์โบไฮเดรต นอกจากนี้ยังมีสรรพคุณทางยาอีกเพียบ อย่างที่คุณดวงจันทร์ เกรียงสุวรรณ จากคณะทรัพยากรธรรมชาติ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ เรียบเรียงไว้ว่า

“ราก”ของผักหวาน มีสรรพคุณในการระงับพิษ แก้พิษร้อนกระสับกระส่าย แก้น้ำดีพิการ ถอนพิษไข้กลับ
“ยอด” ใช้ปรุงเป็นส่วนประกอบของอาหาร เช่น แกงใส่ไข่มดแดง มีรสชาติดี
  ใช้ “น้ำยาง” จากลำต้นและใบของผักหวาน ใช้หยอดตาแก้อักเสบ
   “ต้น” รักษาแผลในจมูก
   “ใบและราก”ตำละเอียดใช้พอกฝี
     และไม่ว่าจะเป็นผักหวานบ้าน หรือผักหวานป่า ซึ่งมีรสร้อนจะสามารถใช้แก้ไข้ดับพิษร้อน กระสับกระส่าย
     ฉันเชื่อเหลือเกินว่าคนที่ชอบกินผักทุกคนคงชอบผักหวาน ส่วนคนที่ไม่ถึงกับชอบกินผัก คือเลือกเฉพาะผักที่รสชาติดี ไม่ขม ไม่เหม็นเขียวเท่านั้น ผักหวานก็คงสอบผ่านเมื่อได้ชิม ส่วนคนที่ไม่ชอบกินผักเอาเสียเลย ก็ขอแนะนำว่าให้ลองชิมผักหวานค่ะ ลองแบบที่ไปอยู่ในส่วนผสมอื่นๆ อย่างทอดมันปลากรายหรือกุ้งใส่ผักหวานก่อน ถ้ารับรสชาติได้ก็ค่อยๆ แยกผักหวานออกมาโดดๆ ค่ะ…แฮ่ม!!! ลองดูตั้งแต่มื้อต่อไปนี้เลยนะคะ