สัตว์บอกเหตุหายนะ แม่นกว่าโหรมนุษย์

“ปลายเดือนกุมภาพันธ์..ก่อน แผ่นดินไหวเมืองไครสต์เชิร์ช ประเทศนิวซีแลนด์ไม่กี่วัน ก็มีข่าว “วาฬนำร่อง” นับร้อยตัวพากันมาเกยตื้นบนเกาะสจ๊วต นอกชายฝั่งเกาะใต้ของนิวซีแลนด์

           ย้อนไปก่อนหน้านี้ราวต้นเดือน บริเวณเกาะใต้แห่งนี้ก็พบวาฬนำร่องเกยตื้นตายแล้ว 14 ตัว และยังเกยตื้นทางเกาะเหนืออีก 24 ตัว สาเหตุในช่วงเวลานั้น…คาดกันว่าเกิดจากวาฬหลงทิศเมื่ออยู่ในน้ำตื้น หรือเกิดจากอาการป่วย ทำให้พวกมันตามกันว่ายเข้าฝั่ง

            ที่ผ่านมา วาฬนำร่อง ขนาดยาว 6 เมตร เป็นชนิดที่พบได้มากที่สุดในน่านน้ำของนิวซีแลนด์ ส่วนการเกยตื้นหมู่ก็เป็นเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นบ่อยแถวแนวชายฝั่งที่มีคลื่นรุนแรง ในมุมมองนักวิทยาศาสตร์ สาเหตุที่แท้จริงยังไม่ทราบแน่ชัด เพียงแต่คาดการณ์ได้ว่า อาจเป็นเพราะคลื่นโซนาร์ของพวกมันถูกรบกวนในแหล่งน้ำตื้น หรือเมื่อมีสมาชิกในฝูงป่วย วาฬตัวอื่นๆจึงว่ายตามขึ้นมาด้วย

              สกู๊ปหน้า 1 พยายามค้นหาคำตอบ ก็มาสะดุดข้อมูลในเว็บไซต์ความจริงที่คนไทยควรรู้ (www.truth4thai.org) หัวข้อ… “รวบรวมข้อมูลสัตว์ตายหมู่ 2010–2011” โดยผู้ใช้นามว่า… “Nazio311” กระทู้นี้เป็นที่เก็บรวบรวมข้อมูล สำหรับการติดตามจากข่าวสารจากการตายของสัตว์ เพื่อเป็นประโยชน์ในการเอาไปใช้ประกอบในการวิเคราะห์โลกที่กำลังเปลี่ยนแปลง? อาทิ พบปลาตายนับแสนตัวในนิวเจอซีย์ เมื่อ 12 สิงหาคม 2553, ปลาตายนับแสนตัวในหลุยส์เซียนา เมื่อ 13 ตุลาคม 2553, ปลาตายหลายพันตัวที่ประเทศออสเตรเลีย เมื่อ 19 ธันวาคม 2553

               ปลาหมึกตายหลายพันตัวที่ชายหาดประเทศโปรตุเกส เมื่อ 3 มกราคม 2554, ทั้งนกและปลาตายไปราว 100,000 ตัวใน Arkansas เมื่อ 4 มกราคม 2554, ยังมีปลาตายเป็นจำนวนมากที่ประเทศบราซิล เมื่อ 4 มกราคม 2554

               ปูตายเป็นจำนวน 40,000 ตัว ที่ประเทศอังกฤษ เมื่อ 5 มกราคม 2554, พบนกตายกว่า 3,000 ตัว ในสวีเดน เมื่อ 5 มกราคม 2554, พบนกจำนวนมากตกมาจากฟากฟ้าในประเทศจีนเมื่อ 5 มกราคม 2554, ปลาตายหลายร้อยตัว (ส่วนใหญ่เป็นปลากะพง) ที่ประเทศนิวซีแลนด์ เมื่อ 5 มกราคม 2554, นกตายหลายร้อยตัวในรัฐเท็กซัส เมื่อ 6 มกราคม 2554, พบปลาตาย 2 ล้านตัวในแมรีแลนด์ 7 มกราคม 2554

               ยังมีนกตายหมู่ที่ไต้หวัน เมื่อ 8 มกราคม 2554, นกตายประมาณ 50 กว่าตัวในฮอลแลนด์ เมื่อ 10 มกราคม 2554, พบนกตายในตุรกีเป็นจำนวนมากเมื่อ 10 มกราคม 2554, สัตว์ตายปริศนาเป็นจำนวนมากในอิตาลี 11 มกราคม 2554

                  ยังมีปลาตายเพิ่มอีกในชิคาโก เมื่อ 11 มกราคม 2554, นกตายมากกว่า 100 ตัวในแคลิฟอร์เนีย เมื่อ 11 มกราคม 2554, พบนกตายเป็นจำนวน 300 กว่าตัวในเอเธนส์ 12 มกราคม 2554, แมวน้ำตายหลายร้อยตัว ที่แคนาดา 17 มกราคม 2554

           แล้วก่อนวันเกิดคลื่นแผ่นดินไหว 9.0 ริกเตอร์ จนทำให้เกิดคลื่นยักษ์สึนามิ ความสูง 10 เมตร…ถล่มประเทศญี่ปุ่น ครั้งล่านี้…วันที่ 9 มีนาคม 2554 ก็มีข่าวปลาแอนโชวี่หลายล้านตัวเกยตื้นตายหมู่ปริศนาในแคลิฟอร์เนีย

         ปรากฏการณ์นี้ ผู้เชี่ยวชาญบอกว่า ปลาเหล่านี้อาจตายเพราะสภาพไร้ออกซิเจนในท้องน้ำจากสาหร่าย ขณะที่ชาวบ้านพากันสงสัยว่า…ลมกระโชกแรงในคืนนั้น อาจซัดปลาลอยเข้าไปยังจุดอับของท่าเรืออันเป็นบริเวณที่มีออกซิเจนน้อย

         ประเด็นการตายจากสารพิษน่าจะถูกตัดทิ้งไปตั้งแต่ต้น เพราะทั่วบริเวณนั้นไม่พบเห็นสัญญาณของสารพิษใดๆ ไม่พบเหตุน้ำมันหรือสารพิษรั่วไหลลงสู่ทะเลแถบนี้ ที่อาจเป็นต้นตอของการตายของปลานับล้านตัวเหล่านี้ได้เลย

          เมื่อวันเวลาผ่านไปก็เกิดสมมุติฐานใหม่ มีผู้ตั้งข้อสังเกตในสังคมออนไลน์ว่าสาเหตุการตายของปลาหลายล้านตัวที่แคลิฟอร์เนีย เกิดจากการเกิดแผ่นดินไหวในวันที่ 11 มีนาคม 2554 ที่ญี่ปุ่น…แล้วเกิดคลื่นยักษ์สึนามิ

          นั่นเป็นเพราะว่า… “สัตว์มีประสาทสัมผัสที่รวดเร็วกว่ามนุษย์ จึงหนีไปฝั่งแคลิฟอร์เนีย ซึ่งเป็นฝั่งตรงข้ามกับญี่ปุ่น” อีกสมมุติฐานหนึ่ง สะท้อนว่าคงกล่าวได้ไม่หมด ถึงเหตุการณ์ที่มี ปลาตาย นกตาย วาฬ แมวน้ำตายทั่วโลกเช่นนี้ คำถามสำคัญอยู่ที่ว่า…ทำไม? ถึงตาย และใครมีข้อสมมุติฐานอะไรบ้าง

          สำหรับความเห็นส่วนตัวสัตว์ต่างๆ เหล่านี้ส่วนมาก มีการย้ายถิ่น แต่ก็ไม่ได้ดูข้อมูลลึกไปถึงว่า ปลาที่ย้ายถิ่น เป็นน้ำจืด…น้ำเค็ม ที่ต้องขึ้นมาวางไข่หรือเปล่า หรือนกที่ตายได้หนีหนาวไหม ในมุมคิดหนึ่งที่ขอทึกทักเอาเองว่า “น่าจะเกิดความแปรปรวนของสนามแม่เหล็กโลก ไม่อย่างนั้น วาฬคงไม่เกยตื้น”

         จับประเด็นไปที่สัมผัสสัญญาณธรรมชาติวิปโยคจาก “วาฬ”

                โลมาและวาฬ อยู่ในวงศ์ Delphinidae ในประเทศไทยพบทั้งหมด 15 ชนิดด้วยกัน อาทิ วาฬนำร่องครีบสั้น (Shortfined pilot whale) สีเทาดำหน้าผากโป่งนูนชัดเจน ครีบหลังโค้งลาดฐานกว้างอยู่ค่อนมาทางส่วนหัว มีแถบสีขาวรูปอานอยู่หลังครีบหลัง ครีบข้างหักโค้งขนานกับลำตัว ปลายเรียวแหลม ฟันซี่ใหญ่ปลายแหลมจำนวน 7-9 คู่บนขากรรไกรแต่ละข้าง เพศผู้โตกว่าเพศเมียมาก อาจได้ถึง 4.5 เมตร ขณะที่เพศเมียโตเต็มที่ยาว 4 เมตร

                ในประเทศไทย มีรายงานพบสองครั้ง…เกยตื้นที่จังหวัดนราธิวาส เจ้าหน้าที่และชาวประมงช่วยกันปล่อยกลับลงสู่ทะเลได้สำเร็จ และอีกครั้งพบซากที่จังหวัดนครศรีธรรมราช

                ห้องหว้ากอ เว็บไซต์พันทิป ก็สนใจประเด็นนี้ คุณแมลงปอร่อแร่ ย้ำประเด็นสงสัย “วาฬน่าจะมีสัมผัสพิเศษอะไรบางอย่างที่สามารถคาดการณ์ แผ่นดินไหวได้?” คลื่นความถี่ต่ำกว่า 20 เฮิรตซ์ ทำให้สัตว์พวกนี้หนีเอาตัวรอดได้ในเวลาที่เกิดแผ่นดินไหวหรือสึนามิ ส่วนนกจะอ่อนไหวมากหากความกดอากาศเปลี่ยนแปลงไป สิ่งเหล่านี้เรียกได้ว่าเป็น “รหัสเตือนภัย”

                 หลายๆอย่างก็หาคำตอบได้ยาก วิทยาศาสตร์พิสูจน์ไม่ได้…เพียงแต่ว่ากรณีนี้เกิดขึ้นกับเฉพาะวาฬนำร่องมาสองครั้งแล้ว และระยะเวลาการเกิดก็ใกล้กัน…

                  “วาฬนำร่องอ่อนไหวต่อสนามแม่เหล็กโลก ก็เลยคิดว่าอาจจะมีการเปลี่ยนแปลงของเปลือกโลกหรือสนามแม่เหล็ก ก่อนแผ่นดินไหว วาฬเลยมีพฤติกรรมแปลกๆ”

                   ทรรศนะหนึ่งก็ย้อนถึงตอนก่อนเกิดสึนามิชายฝั่งทะเลอันดามัน ก็มีปลาทะเลลึกหนีมาที่ตื้น พวกนี้คงจับสัญญาณแผ่นดินเคลื่อนตัวได้เช่นเดียวกับสัตว์พวก…เป็ด ไก่

            “วาฬ ก็น่าจะมีประสาทรับได้เช่นกัน จึงพากันหนีภัยมาที่ตื้น”

                  เมื่อครั้ง “คลื่นยักษ์สึนามิ”… กรณีแผ่นดินไหวเขย่าโลกขนาด 9.3 ริกเตอร์ วันที่ 26 ธันวาคม 2547 มีผู้เสียชีวิตกว่า 2.3 แสนคน นักวิทยาศาสตร์ได้ข้อมูลน่าสนใจจากสัตว์หลายชนิดทั้งที่อาศัยอยู่บนบก…ในน้ำ มีพฤติกรรมผิดธรรมชาติ ไม่ว่าฝูงนกขนาดใหญ่ที่บินหนีทั่วท้องฟ้า หรือฝูงช้างป่าที่เคลื่อนขบวนสู่ภูเขาสูง

                  คำยืนยันจาก ดร.เฮอร์เว ฟริตซ์ (Herve Fritz) นักวิจัยพฤติกรรมสัตว์แห่งศูนย์วิจัยวิทยาศาสตร์แห่งชาติของฝรั่งเศส บอกว่า สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมจะมีความสามารถในการรับรู้ถึงแรงสั่นสะเทือนหรือคลื่นเสียงที่มีความถี่ต่ำจากระยะไกล 

 

                 ถึงตรงนี้ในห้องหว้ากอหลายเสียงส่วนใหญ่คิดว่าสัมผัสวาฬก่อนเกิดแผ่นดินไหวเกี่ยวข้องกันอย่างแน่นอน เพราะสัตว์มีสัญชาตญาณและอาศัยธรรมชาติดีกว่ามนุษย์เสมอ

                อย่าง…วาฬเป็นสัตว์ที่น่ามหัศจรรย์ ที่ไม่รู้เหมือนกันว่าใช้อะไรนำทางเวลาว่ายน้ำจากจุดหนึ่งไปจุดหนึ่งได้อย่างแม่นยำ แต่ก็สังเกตจากนกพิราบยังใช้คลื่นแม่เหล็กที่จงอยปาก ในการบินจากจุดหนึ่งไปจุดหนึ่งอย่างถูกต้อง วาฬก็น่าจะเหมือนกัน

              เชื่อว่า…ความเปลี่ยนแปลงของธรรมชาติเพียงเล็กน้อย ก็คงส่งผลต่อการดำรงชีพของสัตว์ ทำให้สัญชาตญาณบางอย่างรวน เหมือนหนู…อยู่ที่ไหนมันก็อยู่ได้ แต่พอจะเกิดแผ่นดินไหว มันดันวิ่งลงน้ำฆ่าตัวตาย

             เสียงหนึ่ง…มีประสบการณ์ดูคลิปในยูทูป…”หมารู้ตัวก่อนคน ก่อนแผ่นดินจะไหว” อยู่ด้วยกันดีๆหมาก็ตื่นตกใจ สักพักแผ่นดินก็ไหว ส่วนคนไทยโบราณก็มีความเชื่อสัญชาตญาณสัตว์ ใกล้ตัวก็เรื่องมด…ก่อนฝนตกใหญ่ มดจะขึ้นมาจากรังใต้ดิน เตรียมหนีน้ำ

              รหัสเตือนภัย…รหัสล่า “ฝูงปลารวมตัวหนาแน่น ชายฝั่งเม็กซิโก” มีทั้งแอนโชวี่ ซาร์ดีน สำหรับชาวประมงเชื่อว่าปรากฏการณ์ประหลาดนี้ มีความเชื่อมโยงกันกับเหตุการณ์สึนามิในประเทศญี่ปุ่น ช่วงสัปดาห์ที่ผ่านมา…

               ในความเป็นจริงสัญญาณธรรมชาตินี้จะเกี่ยวโยงแค่เหตุการณ์มหาวิบัติที่ญี่ปุ่น หรือจะเป็นสัญญาณใหม่ที่บ่งชี้ว่าโลกกำลังจะเข้าสู่ปรากฏการณ์เลวร้ายอะไรอีกหรือไม่

              มนุษย์คงต้องเฝ้าติดตามดูความเปลี่ยนแปลงของธรรมชาติอย่างไม่คลาดสายตา เพราะถ้าเกิดขึ้นจริง…อีกไม่นานคงได้รู้กัน

 

 

ที่มา : ไทยรัฐออนไลน์ วันที่  16 มีนาคม 2554