Select Page

ผ้าไทย…เส้นใยแห่งภูมิปัญญา

ผ้าไทย…เส้นใยแห่งภูมิปัญญา

ผ้าไทยเป็นภูมิปัญญาล้ำค่าของบรรพชนที่สืบทอดต่อเนื่องกันมาเป็นระยะเวลายาวนาน มีความหลากหลายทั้งรูปแบบ ลวดลาย และสีสัน แตกต่างกันไปตามความเชื่อและประเพณีวัฒนธรรมในแต่ละท้องถิ่น กรรมวิธีทำให้เกิดลวดลายผ้าไทยแบ่งเป็น 3 ประเภท ได้แก่ ลวดลายจากกรรมวิธีการทอ เช่น จก ยก ขิด ขัด ลวดลายจากกรรมวิธีการเตรียมลวดลายเส้นดายก่อนทอ เช่น การมัดหมี่ และลวดลายจากกรรมวิธีการทำลวดลายหลังจากเป็นผืนผ้า เช่น การย้อม การมัดย้อม 

เรื่องและภาพ : วิรงรอง พรมมี

                 ผ้าไทยจึงได้มีการขึ้นทะเบียนมรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมแล้วอย่างต่อเนื่องรวม 11 รายการ ประกอบด้วย ซิ่นตีนจก ผ้าแพรวา ผ้าทอนาหมื่นศรี ผ้ายก ผ้ามัดหมี่ ผ้าย้อมคราม ผ้าทอไทครั่ง ผ้าทอไทลื้อ ผ้าทอกะเหรี่ยง ผ้าทอไทยวน และผ้าทอผู้ไท


ด้วยเหตุนี้จึงเกิดโครงการรณรงค์การแต่งกายผ้าไทย โดยกระทรวงวัฒนธรรมสานต่อแนวคิดของนางสาวยิ่งลักษณ์ ชินวัตร นายกรัฐมนตรี ที่ให้นำผ้าไทยมาใช้เป็นเครื่องแต่งกายสุภาพสำหรับรัฐมนตรีทุกกระทรวง เพื่อรณรงค์การใส่ผ้าไทย ให้หน่วยงานทุกภาคส่วนนำผ้าไทยไปใช้เป็นเครื่องแต่งกายสอดคล้องกับมาตรการประหยัดพลังงาน และอนุรักษ์วัฒนธรรมไทย รวมทั้งส่งเสริมอุตสาหกรรมผ้าประจำถิ่น เพื่อกระจายรายได้สู่ชุมชน ซึ่งกระทรวงวัฒนธรรมได้จัดงานคาราวาน แสดงแบบผ้าไทยสัญจร ขึ้นเพื่อประชาสัมพันธ์ผ้าไทยให้แพร่หลาย

ภายในงานประกอบด้วยนิทรรศการ “เสน่ห์ผ้าไทย” ซึ่งเป็นนิทรรศการที่ให้ความรู้ และสร้างความเข้าใจเกี่ยวกับผ้าไทยได้เป็นอย่างดี  ขณะที่แฟชั่นโชว์ผ้าไทย ก็มีการออกแบบทันสมัย สวยงาม ทำให้เห็นว่าผ้าไทยนั้นสามารถนำมาออกแบบได้อย่างหลากหลายและไม่ได้ทำให้ผู้สวมใส่ดูสูงวัยอย่างที่หนุ่มสาวหลายคนกลัว

               คุณสุระ เตชะทัต ที่ปรึกษารัฐมนตรีว่าการกระทรวงวัฒนธรรม กล่าวว่า กระทรวงวัฒนธรรมได้มีการจัดคาราวานผ้าไทยไปแล้วจำนวน 4 ครั้ง ได้แก่ การประชุม ครม.สัญจร นอกสถานที่จังหวัดฉะเชิงเทรา  , อาคารรัฐสภา , พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พระนคร และที่ห้องโถงชั้น 1 กระทรวงวัฒนธรรม  ซึ่งมีประชาชนสนใจและเลือกซื้อผ้าไทยไปใช้เป็นจำนวนมาก อีกทั้งยังสร้างรายได้ให้แก่ผู้ประกอบกิจการผ้าไทยกว่า 1 ล้านบาท ทำให้ผู้ประกอบการกิจการผ้าไทยอีกหลายแห่งต้องการต้องการเข้าร่วมนำผลิตภัณฑ์มาจำหน่ายมากยิ่งขึ้น อย่างไรก็ตาม กระทรวงวัฒนธรรมจะจัดกิจกรรมรณรงค์การใช้ผ้าไทยอย่างต่อเนื่อง อาทิ การจัดสัมมนาทางวิชาการให้ความรู้เกี่ยวกับผ้าไทยและแนวทางการออกแบบผ้าไทยเป็นเครื่องแต่งกายที่เหมาะสมกับสภาพอากาศ การใช้งานและยุคสมัย  รวมทั้งเผยแพร่ประชาสัมพันธ์ผ่านสื่อแขนงต่างๆ ทำให้คนไทยและชาวต่างชาติมองเห็นถึงคุณค่าของการใช้ผ้าไทยที่เป็นมรดกทางวัฒนธรรมที่แสดงถึงวิถีชีวิตคนไทย และภูมิปัญญาของบรรพบุรุษ ตั้งแต่กระบวนการถ่ายทอดความคิดผ่านลายผ้าที่มีความประณีตงดงาม มีเอกลักษณ์เฉพาะท้องถิ่นต่างๆ ตลอดจนเป็นการสร้างมูลค่าเพิ่มทางเศรษฐกิจให้มากขึ้นอีกด้วย

                “ผ้าไทย” เสน่ห์ของคนไทยที่ไม่ว่ายุคสมัยจะเปลี่ยนแปลงไปนานเท่าใดก็ตาม ก็ควรจะรักษาไว้ เพราะในผ้าหนึ่งผืนไม่ได้มีแค่ความสวยงามเท่านั้น แต่ยังแฝงไปด้วยภูมิปัญญา ซึ่งสืบทอดกันมาจากรุ่นสู่รุ่น หากวันนี้คนไทยไม่ร่วมกันอุดหนุนสินค้าไทย รุ่นลูกหลานของเราผ้าไทยบางชนิดอาจเลือนหายไปก็ได้ 

 

About The Author

Leave a reply

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.